Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla
Soru: “Bilgisayar Oyunları Oynamak Zararlı mıdır? Bilgisayar oyunu oynamak eğitimde aşırı gerilemeye veya başarısızlığa (derslerde kalmaya) neden olursa oyun oynamak caiz midir? Bilgisayar oyunu oynamak ömrün zayi olmasına ve boşa gitmesine neden olursa, oyun oynamak caiz midir? Müslümanların mukaddesatlarına hakaret edilen bilgisayar oyunlarının alınıp satılması caiz midir?” sorularına cevap vermekti. Ancak makale biraz uzadığı için bu soruların cevabını okumak için lütfen aşağıdaki linke tıklayınız:
Cevap: Sorunuzun cevabı noktasında birkaç noktaya dikkat edilmesi gerekmektedir:
Birinci Nokta: Bilgisayar oyunlarının türlerinin çeşitliliği, çokluğu ve farklılığı nedeniyle, hepsi için genel bir hüküm belirtmek mümkün değildir. Bundan dolayı genel olarak bilgisayar oyunlarından bazılarının faydalı, bazılarının zararlı, bazılarının vakit telef etmek için, bazılarının ise haram ve bazılarının da helal … olduğunu söyleyebiliriz.
İkinci Nokta: Her halükârda önemli ölçü ve kriter; taklit mercilerin Tam İlmihallerinde belirttikleri haram ve helallere ve şer’i sınırlara riayet edilmelidir. Büyük taklit mercilerin fetva ve görüşlerinde bulunan bazı farklılıklar nedeniyle, her mükellefin kendi şer’i vazifesini doğru bir şekilde öğrenmesi ve ona göre amel etmesi için kendi taklit mercisine ya da temsilcisine müracaat etmesi veyahut bürosundan sorması gerekmektedir.
Üçüncü Nokta: Konunun (yani bilgisayar oyunun niceliğinin) teşhisi mükelleflerin kendi sorumluluğundadır. Ayrıca yararlı ve sağlıklı oyunları tanımak için mümin ve güvenilir uzmanlarla meşveret edilmesi yerinde ve uygun bir davranıştır.
Dördüncü Nokta: Bilgisayar oyunlarının türlerinin çokluğu ve çeşitliliği nedeniyle genel olarak, direk haram olmaması ya da günah ve fesada yol açmaması veyahut İslam hükümetinin kanunlarıyla çelişmemesi şartıyla bilgisayar oyunlarının oynanmasının caiz ve helal olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla örnek olarak aşağıda zikredilen durumlarda oynanan bilgisayar oyunları caiz değildir:
- Kumar ve iddia – bahis oyunları olması durumunda
- Müptezel, müstehcen ve fesada yol açacak resimlerin olması durumunda
- Haram ve fesada yol açan mesaj ve içerikleri taşıması durumunda
- Haram müzikler içermesi durumunda
- Özellikle Şiilerin olmak üzere Müslümanların mukaddesatlarına hakaret edilmesine sebep olması durumunda.
- Siyonizm ve İşgalci İsrail gibi İslam düşmanlarının güçlenmesine sebebiyet vermesi durumunda.
- Namaz gibi farzların terk edilmesine veya sıla-i rahimi terk etmek… gibi haramların işlenmesine sebebiyet vermesi durumunda…
Beşinci Nokta: Bilgisayar Oyunlarının Şer’i Hükümleri Hakkında Sorulan Bazı Sorular[1]
1- Soru: Filtre kırıcı (Proxy – Vpn) programların (engellenmiş sitelerdeki bilgisayar oyunlarına ulaşmak için) alınması veya kişisel bilgisayara kurulması caiz midir?
Cevap: Eğer filtre kırıcı programların alınması ve (bilgisayara) kurulumu İslam hükümetinin kanunlarına aykırı ise ya da mefsedesi olursa (dünyevi ve uhrevi zarar ve hüsrana sebep olursa) veyahut günaha düşülme korkusu taşırsa, satın alınması ve kurulumu caiz değildir.[2]
2- Soru: “Clash of Clans” oyunu caiz midir?
Cevap: Eğer müptezel resimler ve haram ve mefsede (fesat) içerikli olmazsa[3] ve yasalar da onu yasaklamamışsa,[4] sakıncası yoktur.[5]
3- Soru: “Clash of Clans” gibi online oyunların hesaplarının[6] (Accounts) satın alınması ve satılması caiz midir?
Cevap: Hesapların (Accounts) satın alınması ve satılması caiz değildir.[7]
4- Soru: Bilgisayar oyunu oynamak eğitimde aşırı gerilemeye veya başarısızlığa (derslerde kalmaya) neden olursa oyun oynamak caiz midir?
Cevap: Bilgisayar oyunlarını oynamada ifrat ve aşırıya gitmekten kaçınılmalıdır.[8]
5- Soru: Bilgisayar oyunları oynamak insanın namazlarının kazaya kalmasına yol açarsa, oynanması caiz midir?
Cevap: Oyun oynamak caiz değildir[9] ve farz işler yerine getirilmelidir.[10]
6- Soru: Bilgisayar oyunları oynamak insanı farz ve yapması gereken işlerden (anne ve babanın emirlerine itaat etmek, sıla-i rahim ve ilim tahsil etmek ve… gibi) alı koyuyorsa, bilgisayar oyunu oynaması caiz midir?
Cevap: Bu durumda bilgisayar oyunu oynaması haramdır.[11]
7- Soru: Bilgisayar oyunu oynamak ömrün zayi olmasına ve boşa gitmesine neden olursa, oyun oynamak caiz midir?
Cevap: İnsan kıyamette ömrünü heder etmesinden dolayı sorumludur ve hesap verecektir.[12]
8- Soru: Bazı bilgisayar ve cep telefonu oyunlarının kurulumu için oyunu üreten şirketin cep telefonundaki şahsi ve önemli bilgilere erişimine ya da kamera ve ses kaydı gibi telefonun uygulamalarını kullanmasına izin verilmesi gerekmektedir. Bu oyunların oynanması ve onların bilgisayar ve cep telefonu bilgilerine erişimine izin verilmesi caiz midir?
Cevap: Kanuna aykırı ya da İslam düşmanlarının güçlenmesine veya ahlaki, itikadi ve toplumsal fesada[13] veyahut şahsın veya bir başkasının sırrının ifşa edilmesine ve saygınlığının zarar görmesine neden olursa caiz değildir.[14]
9- Soru: Uzmanların belirttiğine göre, online bilgisayar oyunlarının olduğu siteler gibi bazı sitelere giriş yapıldığı her defa da, bu sitelerin mali değerleri artıyor. Eğer bu işle Amerika ve İşgalci İsrail gibi İslam düşmanları finansal olarak güçlenir ve gelişirlerse, bu sitelerden girilmesi caiz midir?
Cevap: Eğer şahıs bu sitelere girmeyle Siyonizm ve İşgalci İsrail rejimi gibi İslam düşmanlarının güçleneceğine dair bilgi ve yakin edinirse, caiz değildir.[15]
10- Soru: Eğer bilgisayar oyunu, kullanıcının (oynayanın) zamanla kaba ve sinirli olmasına neden olursa, onun oyun oynaması caiz midir?
Cevap: Eğer bu oyunların kayda değer bir zarar ve mefsedesi varsa kullanıcının (oyun oynayanın) oynaması caiz değildir ve sakınması gerekir.[16]
11- Soru: Müptezel sahneleri içeren bilgisayar oyunlarının alınıp satılması caiz midir?
Cevap: Caiz değildir[17] ve ondan kazanılan gelir de haramdır.[18] Ayrıca bu tür resimlere bakmak haramdır ve fuhşun yayılmasının misdaklarından biri sayılmaktadır ve ciddi bir şekilde bunu yapmaktan sakınılması gerekir.[19]
12- Soru: Müslümanların (özellikle de Şiaların) mukaddesatlarına hakaret edilen bilgisayar oyunlarının alınıp satılması caiz midir?
Cevap: Caiz değildir.[20]
13- Soru: Müstehcen bilgisayar oyunlarının evde, mağazada ya da bilgisayarda bulundurulması caiz midir?
Cevap: Bu tür bilgisayar oyunlarının bulundurulması haramdır ve şer’i hakimin onları toplayarak imha etmesi gerekmektedir ve bunun taziri[21] vardır.[22]
14- Soru: Müslümanların (özellikle de Şiaların) mukaddesatlarına hakaret edilen bilgisayar oyunlarının mağazada ya da bilgisayarda bulundurulması caiz midir?
Cevap: Caiz değildir[23] ve onları imha etmek gerekir.[24]
15- Soru: İnternet kafe sahiplerinin, içerisinde Müslümanların (özellikle de Şiaların) mukaddesatlarına hakaret edildiği bilgisayar oyunlarını sunma karşılığında aldıkları para onlar için helal midir?
Cevap: Helal değildir.[25]
16- Soru: Saptırıcı konuları veya tahrik edici sahneleri olan bilgisayar oyunları karşılığında para verilmesi caiz midir?
Cevap: Haramdır ve bu işten kesin ve ciddi olarak sakınılmalıdır.[26]
17- Soru: Müptezel olan ve en başından cep telefonunda kurulu olan ve silinemeyen oyunlarını oynamak caiz midir?
Cevap: Eğer bu oyunları oynamak İslam hükümetinin kanunlarına aykırı ise veya mefsedeye yol açarsa veyahut günaha düşülme korkusu taşırsa, onu oynamak caiz değildir.[27]
18- Soru: Müptezel bilgisayar oyunlarının başkalarına hediye edilmesi caiz midir? Hediyeyi alan o oyunun maliki – sahibi olur mu?
Cevap: Hediye vermek caiz değildir[28] ve hediyeyi alan onun maliki olmaz.[29]
19- Soru: Bilgisayar oyunlarında Müslümanların (özellikle de Şiaların) mukaddesatlarına hakaret ve saygısızlık edildiğini bilen bir şahsın o oyunlara katılması caiz midir?
Cevap: Caiz değildir[30] ve onu yaymaktan sakınılarak hemen sistemden silinmelidir. Başkalarının da o oyunu oynamamaları için bilgi verilmelidir. Ayrıca (bu oyunların oynanmasının) haram ve günah olmasının yanı sıra insanın düşünce, akait ve ruhunda kötü ve yıkıcı etkileri vardır.[31]
20- Soru: Bilgisayarda veya cep telefonunda müstehcen resim, filim ve bilgisayar oyunlarının bulundurulması caiz midir?
Cevap: Haramdır[32] ve onları imha – yok etmek gerekir[33], aksi takdirde tazir edilmesine neden olur.[34]
21- Soru: Müptezel ve müstehcen bilgisayar oyunlarının indirilmesi caiz midir?
Cevap: Bu tür oyunların indirilmesi haramdır ve fahşayı yaymanın misdaklarından biridir ve ciddi ve kesin bir şekilde bu işten kaçınılmalıdır.[35]
22- Soru: Müptezel ve müstehcen bilgisayar oyunlarının bir başkasına bluetooth edilmesi caiz midir?
Cevap: İslam hükümeti kanunlarına aykırı ve ahlaki, siyasi, toplumsal ve… mefsedeleri olduğu ve de günaha bulaşma korkusu bulundurduğu için haramdır.[36]
23- Soru: Müptezel ve müstehcen bilgisayar oyunlarının ebeveynler tarafından kırılması veya imha edilmesi caiz midir?
Cevap: Bu CD’lerin maliyetleri olmadığı için kırmaları ve imha etmeleri sakıncasızdır.[37]
24- Soru: Müstehcen ve müptezel bilgisayar oyunlarının başkalarının bilgisayar veya cep telefonundan izinsiz ve bilgileri olmaksızın, kötülükten sakındırmak (Münkerden nehiy etmek) unvanıyla silmek caiz midir?
Cevap: İzinsiz olarak başkalarının bilgisayar veya cep telefonlarına girip, müptezel oyunu bulmak için araştırır (tecessüs) ve silerse caiz değildir.[38] Ama eğer oyunu silme araştırma (tecessüs) yapmadan gerçekleşirse[39] ve mefsedesi (sürtüşme, tartışma ve kavga gibi) olmazsa sakıncası yoktur.[40] Ancak imkan dahilinde onların kendilerinin silmesini sağlamak için onları tatlı dille ve mülayim bir şekilde aydınlatmak daha iyidir.[41]
25- Soru: Müstehcen, müptezel ve ahlaki olmayan CD’lerin çoğaltılması caiz midir?
Cevap: Caiz değildir.[42]
Ayrıca Aile ve Bilgisayar adlı makalemizi okumak için tıklayınız
———————————————————-
[1] Bu istiftaatlar (sorular), Mahmut Sadıki’nin kaleme aldığı ve Pejuheşkede-i Emri bi Maruf ve Nehiy ez Münker sitesinin yayınladığı “İstifade ez Bazihayi Rayaneiyi Gumrahğer” (Saptırıcı Bilgisayar Oyunlarından Yararlanmak – Oynamak) adlı makaleden alıntılanmıştır. Sitenin adresi: http://wiki.fmaroof.ir/index.php/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%82:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%AF%D8%B1#cite_ref-43
[2] Ayetullah Mezahiri www.almazaheri.ir; Ayetullah Şübeyri Zencani www.zanjani.net, İstiftaat, s. 429; Ayetullah Sistani (12–6-1393), Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Nuri Hamedani (21–5–1394), Ayetullah Seyyid Ali Hamanei (22–5–1394) ve Ayetullah Safi Gulpayğani’nin (24–5–1394) bürolarından SMS’le istiftaa.
[3] Ayetullah Mekarim Şirazi (8-6-1394) ve Ayetullah Safi Gulpayğani’nin (9-6-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[4] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei’nin bürosundan mesaj yoluyla istiftaat (8-6-1394).
[5] Ayetullah Şubeyri Zencani: Oyuncunun kazandığı miktar – itibar, satılan ve satın alınabilen cinsten olursa (her ne kadar kazanan onu satmak istemese de) zikredilen oyun haramdır. (www. zanjani.net, İstiftaat, soru: 368.)
[6] Online oyunun bazı merhalelerini tamamlayan kimsenin, satın alanın önceki merhalelerden değil de satıcının tamamladığı merhaleden sonra başlaması için kazandığı imtiyazı satması.
[7] Ayetullah Mekarim Şirazi, www.makarem.ir; Ayetullah Sistani, www.sistani.org, Sorular ve Cevaplar, Bilgisayar Oyunları; Ayetullah Şubeyri Zencani, www. zanjani.net, İstiftaat, soru: 368; Ayetullah Nuri Hamedani’nin bürosundan SMS’le istiftaa (13-2-1394). Ayetullah Seyyid Ali Hamanei: Caizdir, ancak bu alanda bir kanun varsa ona riayet edilmelidir. (bürosundan SMS’le istiftaa, 15-2-1394)
[8] Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa (5-6-1394); Ayetullah Seyyid Ali Hamanei: Eğitimde gerilemek, ders okumak kendisi için farz olan kimse dışında, bilgisayar oyununu oynamanın haram olmasına neden olmaz. (bürosundan SMS’le istiftaa 5-6-1394); Ayetullah Şubeyri Zencani: Eğer anne ve babaya eziyet etmek veya mülkte israf ve … gibi haram bir unvanın gelmesi durumunda caiz olmayacaktır. (bürosundan SMS’le istiftaa, istiftanın kodu: 20653, 6-6-1394); Ayetullah Sistani: Kendi başına haram değildir. (bürosundan SMS’le istiftaa, 8-6-1394).
[9] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei’nin bürosundan SMS’le istiftaa (17-3-1394); Ayetullah Şubeyri Zencani, istiftanın kodu: 16097, (21-3-1394).
[10] Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (17-3-1394).
[11] Ayetullah Şubeyri Zencani (istiftanın kodu: 20463), Ayetullah Mekarim Şirazi, (1-6-1394) ve Ayetullah Nuri Hamedani’nin (2-6-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[12] Ayetullah Safi Gulpeygani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (5-6-1394).
[13] Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (24-3-1394); Ayetullah Safi Gulpeygani: Şahıslara bağlıdır, izin vermeyebilirler (bürosundan SMS’le istiftaa, 25-3-1394); Ayetullah Nuri Hamedani: Kanunların gerekliliklerine göre amel edilmelidir (bürosundan SMS’le istiftaa, 23-3-1394).
[14] Ayetullah Şubeyri Zencani, (bürosundan SMS’le istiftaa, istiftanın kodu: 16310, 31-3-1394).
[15] Ayetullah Nuri Hamedani, Ayetullah Mekarim Şirazi, (1-5-1394) ve Ayetullah Safi Gulpeygani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (4-5-1394).
[16] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Nuri Hamedani, (15-1-1394); Ayetullah Safi Gulpeygani, (16-1-1394); Ayetullah Şubeyri Zencani’nin (istiftanın kodu: 13931, 23-1-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[17] Ayetullah Sistani, Ayetullah Mekarim Şirazi, (10-3-1393); Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Safi Gulpeygani ve Ayetullah Nuri Hamedani’nin, (10-12-1393) bürosundan SMS’le istiftaa.
[18] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (10-12-1393).
[19] Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (10-3-1393).
[20] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Nuri Hamedani, Ayetullah Mekarim Şirazi, (26-8-1393); Ayetullah Şübeyri Zencani (istiftanın kodu: 9213, 3-9-1393) ve Ayetullah Safi Gulpeygani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (26-1-1394).
[21] Tazir, şer’i hadden az olan ve oranı ve miktarı şer’i hakime bırakılan bir tür cezai uygulamadır. Örneğin, şarap – içki içmenin haddi 80 kırbaçtır; ancak başkalarının şarap temin etmesinde rolü olan birisi için şer’i hakimin hükmünce 10 ila 79 kırbaç vurulmasına (şer’i hakimin teşhisi ve şahsın işlediği cürmün şiddetine göre) mahkum edilebilir. Yani 80 kırbaçtan azdır. (İslami Ceza Kanunları, 18. Madde – www. rc.majlis).
[22] Ayetullah Mekarim Şirazi www.makarem.ir; Ayetullah Şubeyri Zencani (istiftanın kodu: 7346) ve Ayetullah Sistani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (5-7-1393).
[23] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Mekarim Şirazi ve Ayetullah Nuri Hamedani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (1-9-1393); Ayetullah Şubeyri Zencani: Sırf bulundurmanın kendisi haramı kullanmayı ya da münkeri (kötülüğü) onaylamayı gerektirmezse, sakıncası yoktur, (bürosundan SMS’le istiftaa (istiftanın kodu: 9213, 2-9-1393).
[24] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei ve Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (1-9-1393).
[25] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Şubeyri Zencani (istiftanın kodu: 9350), Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Nuri Hamedani, (3-9-1393) ve Ayetullah Safi Gulpeygani’nin (26-1-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[26] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Şubeyri Zencani, Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Nuri Hamedani (8-28-1393) ve Ayetullah Safi Gulpeygani’nin (26-1-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[27] Ayetullah Mezahiri’nin sitesi www.almazaheri.ir, Ayetullah Sistani, (12-6-1393); Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Nuri Hamedani, (21-5-1394); Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, (22-5-1394) ve Ayetullah Safi Gulpeygani’nin (24-5-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[28] Ayetullah Mekarim Şirazi, (1-6-1394); Ayetullah Şubeyri Zencani (istiftanın kodu: 20479), Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, (2-6-1394); Ayetullah Nuri Hamedani, (3-6-1394) ve Ayetullah Cevadi Amuli’nin (10-6-1394) bürosundan SMS’le istiftaa; Ayetullah Sistani: Fesadı yaymak ve neşretmek haramdır (bürosundan SMS’le istiftaa 8-6-1394).
[29] Ayetullah Mekarim Şirazi (1-6-1394) ve Ayetullah Şubeyri Zencani’nin bürosundan SMS’le istiftaa (istiftanın kodu: 20479). Ayetullah Seyyid Ali Hamanei: Eğer yazılım (Software) donanımdan (Hardware) ayrılabilirse, hediye alan onun maliki olabilir, ancak bilgisayardan veya cep telefonundan oyunu silmelidir. (Bürosundan SMS’le istiftaa, 2-6-1394).
[30] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Nuri Hamedani, (28-8-1393) ve Ayetullah Safi Gulpeygani’nin (26-1-1394) bürosundan SMS’le istiftaa.
[31] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (28-8-1393).
[32] Ayetullah Mekarim Şirazi (24-91393), Ayetullah Seyyid Ali Hamanei ve Ayetullah Sistani’nin (26-9-1393) bürosundan SMS’le istiftaa.
[33] Ayetullah Şubeyri Zencani (istiftanın kodu: 10165) ve Ayetullah Nuri Hamedani’nin (24-9-1393) bürosundan SMS’le istiftaa.
[34] Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (24-9-1393).
[35] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Sistani ve Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (12-6-1393).
[36] “Müstehcen bilgisayar oyunları başkalarının bilgisayarına yükleme” konusunda Ayetullah Mekarim Şirazi, Ayetullah Sistani, Ayetullah Nuri Hamedani (24-5-1394) ve Ayetullah Seyyid Ali Hamanei’nin bürosundan SMS’le istiftaa (25-5-1394).
[37] Ayetullah Şubeyri Zencani ve Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (10-2-1394).
Ayetullah Sistani: Münkerden nehiy etmek (kötülükten sakındırmak) başkasının malının telef edilmesine veya vurmayı gerektirirse, farz ihtiyat gereği şer’i hakimin izniyle olmalıdır. (www.sistani.org, sorular ve cevaplar, bilgisayar).
[38] Ayetullah Seyyid Ali Hamanei ve Ayetullah Sistani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (1-6-1394). Ayetullah Şubeyri Zencani: Caiz değildir, ama münkeri (kötülüğü nehyetmek) engellemek silmeye bağlıysa bu durumda sakıncası yoktur. Ancak müptezel bilgisayar oyununa (silmek için) bakmanın mı yoksa başkalarının mallarını kullanmanın mefsedesi mi daha fazla olduğu göz önünde bulundurmalıdır. (Bürosundan SMS’le istiftaa, istiftanın kodu: 20422, 1-6-1394). Ayetullah Cevadi Amuli: İyiliği emretmek ve kötülükten sakındırmanın (marufu emretmenin ve münkeri nehyetmenin) dereceleri vardır ve söz ile uyarmaktan başlamaktadır. Ancak başkalarının şahsi eşyalarında tasarruf etmek caiz değildir. Sözlü uyarı yeterlidir. (Bürosundan SMS’le istiftaa, 4-6-1394).
[39] Örneğin bilgisayar veya cep telefonu sahibinin kendisi müptezel oyunu kendisi gösterirse veya kendisi müptezel ve müstehcen bilgisayar oyununun bilgisayarında veya cep telefonunda olduğunu anlatırsa ya da (hususi şeyleri tecessüs) araştırmanın dışında başka yollarla bu tür oyunların varlığından bilgi edinilirse.
[40] Ayetullah Mekarim Şirazi ve Ayetullah Nuri Hamedani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (31-5-1394).
[41] Ayetullah Mekarim Şirazi’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (31-5-1394).
[42] Ayetullah Sistani www.sistani.org: Sorular ve Cevaplar; Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, Ayetullah Mekarim Şirazi ve Ayetullah Nur Hamedani’nin bürosundan SMS’le istiftaa, (9-12-1393).