Soru: Namazlarımızı ilk vaktinde kılmamız emrediliyor ilk vakitten kasıt nedir? Ezandan ne kadar süre sonra ilk vaktinin süresi doluyor?
| Hz. Ayetullah Seyyid Ali Hamaney’in (Allah ömrünü uzun eylesin) Bürosundan İstiftaa |
Cevap: Genel itibariyle namazın ilk vakti, fazilet* vaktidir. Sabah namazının vakti fecrin doğuşundan güneşin doğuşuna kadardır. Sabah namazının şer’i vakti konusundaki ölçü, Fecr-i Sadık’tır (Fecr-i Kazıb değil) ve Fecr-i Sadık’ın girip girmediğinin teşhisi mükellefin görevidir. Ancak muhterem müminlerin (Allah onları muvaffak etsin), oruç için imsak etme (yeme ve içmeden sakınma / oruç tutmaya başlama) ve sabah namazının vakti konusunda ihtiyata riayet etmeleri için medya organlarından ezanın okunmasıyla imsak etmeleri (oruç tutmaya başlamaları) ve sabah namazının farzını ise ezandan yaklaşık beş-altı dakika sonra kılmaları gereklidir.
Öğle namazının vakti, öğlenin ilk vaktinden (yani, her şeyin gölgesinin, güneşin yükselmesi sonucu tamamen kısaldıktan sonra yeniden doğuya doğru uzamaya başladığı an) başlar ve güneşin batışına sadece ikindi namazını kılacak kadar, vakit kalıncaya dek devam eder.
İkindi namazının vakti, öğle vaktinden öğle namazını kılacak kadar vakit geçtikten sonra başlar ve güneş batıncaya kadar devam eder.
Akşam namazının vakti, güneşin batışından sonra doğuda görülen kızıllığın kaybolmasıyla başlar ve (şer’i) gece yarısına dört rekât yatsı namazı kılacak kadar vakit kalıncaya dek devam eder.
Yatsı namazının vakti, akşam namazının ilk vaktinden akşam namazı kılınacak kadar vakit geçmesinden sonra başlar ve (şer’i) gece yarısına kadar devam eder.
Namazların Fazilet Vaktinin Başlangıcı ve Sonu
* Öğle namazının fazilet vakti, öğlenin ilk vaktinden, şahısın (çubuk gibi öğle vaktini tayin etmek için yere (güneşe) dikey olarak dikilen cismin) doğuya doğru uzanan gölgesinin, kendi (şahısın) boyu kadar uzadığı zamana kadardır. Örneğin, şahısın boyu bir metre olur ve öğle vakti esnasında bu şahısın gölgesinin 20 cm olduğu varsayılırsa, öğle namazının fazilet vaktinin sonu, şahısın gölgesinin 120 cm ulaştığı zamandır.
İkindi namazının fazilet vakti, yere dikilen şahısın (çubuğun) gölgesinin dört adım boyuna ulaştığı zamandır; yani şahısın (yere dikilen çubuğun) yedide dördüne ulaşıncadır. Elbette ikindi namazının ilk fazilet vaktinin, (öğle vaktinde) öğle namazını kılacak kadar vakit geçtikten sonra olması da uzak bir ihtimal değildir. İkindi namazının fazilet vaktinin sonu ise şahısın (yere dikilen cismin) gölgesinin onun iki katı uzunluğuna ulaştığı zamandır.
Akşam namazının fazilet vakti, akşam namazının başlangıcından batı tarafındaki kızıllığının kaybolmasına kadardır.
Yatsı namazının fazilet vaktinin başlangıcı, akşam namazının fazilet vaktinin sonu ve (yatsı namazının) fazilet vaktinin sonu ise gecenin üçte biridir (yani gecenin, akşam güneşin batışından sabah ezanına kadar hesaplanıp üçe bölünmesidir. Dolayısıyla üçte birlik diliminin sonlanmasıyla yatsı namazının fazilet vakti de son bulur), başka bir tabirle yatsı namazının fazilet vakti, batı tarafındaki kızıllığın kaybolmasından gecenin üçte biri geçene kadardır.
Sabah namazının fazilet vakti ise sabah ezanından havanın aydınlanmasına kadardır. Ancak muhterem müminlerin (Allah onları muvaffak etsin), oruç için imsak etme (yeme ve içmeden sakınma / oruç tutmaya başlama) ve sabah namazının vakti konusunda ihtiyata riayet etmeleri için medya organlarından ezanın okunmasıyla imsak etmeleri (oruç tutmaya başlamaları) ve sabah namazının farzını ise ezandan yaklaşık beş-altı dakika sonra kılmaları gereklidir.