Fitre Zekatının Cinsi ve Miktarı

Soru 1: Her bir kişi için verilecek fitre zekâtının miktarı ne kadardır ve fitre zekâtı unvanıyla neler verilebilir?

Cevap: Mükellef kendisi ve kendisinin ekmeğini yiyenlerden (geçimini sağlamakla yükümlü olduğu kimselerin) her biri için bir saa (yani yaklaşık 3 kilogram) buğday, arpa veya hurma, kuru üzüm yahut pirinç ya da mısır ve benzerini müstahak olan birisine vermelidir ve bunların yerine bunlardan birisinin parasını verirse de yeterlidir.(Kaynak)

Fitre Zekatını Ayırma ve Verme Zamanı

Soru 2: Fitre zekatını ayırma ve ödeme vakti ne zamandır?

Cevap: Ramazan (Fıtır) Bayramı gecesinin gurup vaktinden itibaren (yani bayram gününden bir önceki günün gün batımından sonra) fitre zekâtı (müstahak olana) verilebilir veya bir kenara ayrılabilir. Mükellef (Ramazan Bayramı namazına katılacaksa) farz ihtiyat gereği namazdan önce fitre zekâtını vermelidir. Eğer Ramazan Bayramı namazına katılmayacaksa fitre zekatını öğleye kadar erteleyebilir / geciktirebilir. Ayrıca eğer fakire erişimi varsa fitre zekatını bir kenara ayırması yeterli değildir. Ancak eğer öğle vaktine kadar bir fakire erişemezse / ulaşamazsa fitre zekatını bir kenara ayırmalı ve ne zaman fakire ulaşırsa o zaman vermelidir ve fitre zekatını bir kenara da ayırmamışsa farz ihtiyat gereği (fitre zekâtı) boynundan (uhdesinden) kalkmaz ve eda ve kaza niyeti etmeksizin kurbet (Allah’a yakınlaşma kastıyla) kastıyla fitre zekatını vermelidir.Kaynak

Fitre Zekâtını Buğday ve Arpa Cinsi Dışındaki Şeylerden Vermek

Soru 3: Tam ilmihallerde belirtilen buğday, arpa ve benzeri şeyler dışında fakirin ihtiyaç duyduğu başka bir cinsi veya eşyayı satın alıp fitre zekâtı yerine müstahak olana verebilir miyiz?

Cevap: Tam ilmihallerde belirtilen cinsler ya da onların yerine parası müstahak olana verilmelidir. Ancak eğer müstahak olan fakirden fitre zekatını kabul etmesi ve başka bir cinsin satın alınması için vekalet almanız durumunda müstahak fakirin ihtiyaç duyduğu şeyi fitreyle alabilir ve ona verebilirsiniz.Kaynak

Fitre Zekatını Hesaptan Hesaba Aktarma

Soru 4: Fitre zekâtını fakir için karttan karta (banka hesabından hesabına) aktarabilir miyiz?

Cevap: Sakıncası yoktur, ancak eğer fitre zekâtı önceden bir kenara ayrılmışsa, onun değiştirilmesi caiz değildir. Eğer kendi şehrinde fakir varsa, fitre zekatının bir kenara ayrılmasından sonra başka bir şehre intikal ettirilmesi de (gönderilmesi) farz ihtiyat gereği caiz değildir. 

Fitre Zekatının Fakir Evlada Verilmesi

Soru 5: Bir baba fitre zekatını fakir evladına verebilir mi?

Cevap: Eğer evlatlar fakirseler, anne ve baba onların farz olan giderlerini karşılamalıdırlar ve fitre zekâtından bir şeyi onların yaşam masraf ve giderleri için veremezler.Kaynak

Misafirin Fitre Zekâtı

Soru 6: Misafirin fitre zekatını vermek ev sahibine mi aittir?

Cevap: Genel olarak bayram gecesi (bayram gününden bir önceki akşam) misafir olan kimsenin misafirliği örfe göre ev sahibinin ekmeğini yiyenlerden sayılacak kadar önceki veya sonraki akşamki misafirliğinin devamı olursa, fitresi ev sahibinin uhdesindedir.

Soru 7: Peki sadece Mübarek Ramazan bayramı akşamı (yani Ramazan ayının son günü iftar vakti) insanın evine gelen misafirin fitre zekâtının hükmü nedir?

Cevap: Onun fitre zekâtı, ev sahibinin uhdesinde değildir.Kaynak

Fitre Zekatını Genellikle Kullanılan Şeyden Vermek

Soru 8: Yıl boyunca daha çok pirinç tüketen kimse, pirinç veya 3 kg pirincin meblağını mı fitre zekâtı olarak hesaplamalıdır?

Cevap: Fitre zekâtı için buğday, arpa veya hurma, pirinç ve benzeri ya da bunların yerine bunlardan birisinin parası verilirse yeterlidir ve şahsın daha çok (ve genellikle) tükettiği şeylerle sınırlı değildir.

Fitre Zekatının Ödenmesinden Sonra Ayrılan Fitre Zekatının Bulunması

Soru 9: Ödemek üzere fitre zekâtını önceden bir kenara ayırmıştım, ancak kayboldu. Bundan dolayı tekrar ödedim ve daha sonra kenara ayırmış olduğum meblağı buldum. Bu durumda kaybettikten sonra bulduğum bu malda tasarrufta bulunabilir miyim?

Cevap: O malda tasarrufta bulunamazsınız, bulunan malı fitre zekâtı niyetiyle vermelisiniz, ancak eğer (kaybedilen mal bulunmadan önce) fitre zekâtı niyetiyle verdiğiniz malın aslı- kendisi duruyorsa onu geri alabilirsiniz.

Fitre Zekâtının Verilmemesi Durumunda Kadın ve Evlatların Görevi

Soru 10: Fitre zekâtı vermeyen babanın, eşi ve çocuklarının görevi nedir?

Cevap: Onların uhdesinde bir vazife yoktur ve fitre zekâtı vermeleri gerekmez.Kaynak

Geçim Masraflarını Temin Eden Kadının Zekâtı

Soru 11: Kadın, kocasının ihtiyacından dolayı, geçim masraflarını temin etmede yardım ederse, onların fitre zekâtını kim vermelidir?

Cevap: Eğer kadın kocasının ekmeğini yiyenlerden sayılırsa (yani geçimi / nafakası kocası tarafından temin ediliyorsa), koca gücü / kudreti yettiğince hem kendisi ve hem de karısının fitre zekâtını vermelidir ve eğer kadın kocasının veya başkasının ekmeğini yiyenlerden değilse, kendi fitre zekâtını kendisi vermelidir.Kaynak

Fitre Zekâtını Vermeyi Unutmak

Soru 12: Fitre zekâtını vermeyi unuttuk, hükmü nedir?

Cevap: Eğer fitre zekâtını bir kenara ayırmışsanız onu veriniz, eğer ayırmamışsanız farz ihtiyat gereği eda ve kaza niyeti etmeksizin ayırın ve kurbet kastıyla verin.Kaynak

Fitre Zekâtını Hediye Unvanıyla Vermek

Soru 13: Fitre zekâtının onurlu ve müstahak şahıslara hediye unvanıyla verilmesi caiz midir? 

Cevap: Hediye unvanıyla verilebilir ve o şahsa fitre zekâtı olduğunun söylenmesi gerekmez, ancak kendisi fitre zekâtı niyetiyle vermelidir.Kaynak

Fakir Seyitlere Fitre Zekâtı

Soru 14: Fakir seyitlere fitre zekâtı verilebilir mi?

Cevap: Seyit olmayanlar, seyitlere fitre zekâtı veremezler.Kaynak

Fitre Zekâtını Başka Bir Şehre Göndermek

Soru 15: Fitre zekâtı şehrin dışında ya da başka bir şehirde yaşayan fakire verilebilir mi?

Cevap: Başka bir şehirde fitre zekâtını vermenin bir sakıncası yoktur, ancak eğer fitre zekâtını ayırmışsa ve kendi şehrinde fakire ulaşabiliyorsa, farz ihtiyat gereği fitre zekâtını başka şehre göndermemelidir.Kaynak

Soru 16: Fakirden maksat nedir?

Cevap: Kendisi ve ailesinin yıllık harcamalarına / giderlerine sahip olmayan ve yıllık giderlerini karşılayacak bir kazancı da olmayan kimse fakirdir. Kaynak

Sitemizde Yayınlanan Diğer Yeni Fetvaları Okumak İçin Tıklayınız…